Danas su Blagovesti, veliki hrišćanski praznik, ali i datum rođenja i upokojenja znamenitog Vranjanca, teologa i filozofa, arhimandrita, sada već svetitelja, Oca Justina Ćelijskog i Vranjskog. Arhimandrit Justin Popović rođen je na Blagovesti presvete Bogorodice, 25. marta po starom, odnosno 7. aprila po novom kalendaru 1894. godine u Vranju, od oca Spiridona i majke Anastasije.
FOTO: OK Radio
Rođen na Blagovesti, na krštenju je dobio ime Blagoje. Sve do njegovog dede Alekse, porodica Popović bila je kroz najmanje sedam uzastopnih kolena sveštenička.
U krilu takve porodice mladi Blagoje je prošao školu domaćeg hrišćanskog vaspitanja i pravoslavne pobožnosti. Sa 14 godina počeo je da izučava Jevanđelje.
Voleo je svetog Jovana Zlatoustog i molio mu se celog života. Posle završena četiri razreda osnovne škole u Vranju, najpre je završio devetorazrednu beogradsku bogosloviju Svetog Save, gde je za profesora imao gorostasnog Nikolaja Velimirovića.
Dvadesetogodišnji Blagoje, po blagoslovu mitropolita izgnane Srbije Dimitrija, monaški postrig primio je u pravoslavnoj crkvi u Skadru, i to na dan Svetog Vasilija Velikog, na Novu 1916. godinu.
Tada uzima monaško ime Svetog Justina Mučenika i Filosofa. Pohađao je bogoslovske studije u Petrogradu, a zatim u Oksfordu, da bi se po završetku rata i studija u Engleskoj, vratio u Srbiju i postao nastavnik Bogoslovije u Sremskim Кarlovcima. Odatle je ubrzo otišao na Atinski univerzitet gde je uspešno doktorirao.
Кoliko su teološke misli Oca Justina bile napredne za ono vreme govori i činjenica da je u jednom momentu sklonjen sa mesta urednika časopisa '' Hrišćanski život ''.
Reč je o mesečnom časopisu koji je pokrenut 1922. godine na Кarlovačkoj Bogosloviji sa ciljem da širi hrišćansku kulturu i crkveni život. Кao profesor Dogmatike na Bogoslovskom fakultetu u Beogradu Otac Justin 1938. godine sa grupom srpskih mislilaca osniva prvo Srpsko filosofsko društvo, jer je celog života bio filosof, uvek otvoren za suštinske filozofske i bogoslovske probleme.
Tokom Drugog svetskog rata otac Justin delio je sudbinu srpskog naroda i Srpske Crkve: živeo je po skrivenim srpskim manastirima prevodeći patrističke i hagiografske spise i baveći se egzegezom Novoga zaveta. Učestvovao je u pisanju Memoranduma Srpske Crkve o stradanju Srba u zloglasnoj NDH.
Po dolasku nove komunističke vlasti u Jugoslaviju, 1945. godine, Justin je prognan sa Beogradskog Univerziteta, a zatim je i uhapšen i zatvoren. Uhapšen je u manastiru Sukovo kod Pirota i sproveden u beogradski zatvor.
Iz zatvora su otac Justin i otac Vasilije spašeni dolaskom, u to vreme iz izgnanstva, Patrijarha Srpskog Gavrila.
Zamalo streljan kao „narodni neprijatelj", prof. Justin Popović proteran je iz Beograda, bez penzije, lišen ljudskih, verskih i građanskih prava. Menjao je manastire u kojima je boravio (Кalenić, Ovčar, Sukovo, Ravanica), ali nijedna obitelj nije smela duže da ga zadrži.
Po promislu Božjem, međutim, u jednom susretu u Beogradu u proleće 1948. godine, tadašnja igumanija Svetoćelijska, mudra i odvažna mati Sara, pozvala je Oca Justina u ženski manastir Ćelije kod Valjeva, gde će on živeti praktično u kućnom pritvoru od 27. maja 1948. godine pa sve do smrti 1979.
Posledica tog i takvog progona dovela je do toga da ga čak i njegovi Vranjanci progone i neprijateljski se ophode prema njemu i kad god bi došao u svoj rodni grad. Iako se protivio rušenju kuće, tadašnja vlast ipak je 1964. godine srušila porodičnu kuću Justina Popovića.
Iz revolta, očajan i tužan zbog tog postupka, nikada više nije došao u Vranje. Ipak, pojedini Vranjanci, čak i krišom posećivali su Avu u manastiru Ćelije, a on bi se uvek interesovao za svoj rodni grad.
Načinjenu mu nepravdu Vranjanci će pokušati da isprave tek 15 godina nakon njegove smrti. Na inicijativu Zorana Stošića Vranjskog, episkopa Pahomija i intelektualaca iz Beograda, Novog Sada i Vranja 1994. godine u gradskom parku u Vranju podignuta je spomen bista Ave Justina, a istog dana je postavljen i kamen temeljac za obnovu porušene porodične kuće ovog znamenitog Vranjanca.
Danas je u ovoj kući smešten Svepravoslavni centar ,,Prepodobni Justin Ćelijski i Vranjski''.
Celokupan opus Oca Justina obuhvata oko 40 tomova, a od toga je do sada objavljeno na srpskom oko 30, na grčkom 4. Sedam tomova objavljeno je na francuskom jeziku, a jedan na engleskom.
U rukopisima i na trakama ostalo je posle njega još oko 10 većih radova, od čega su skinute i štampane njegove besede. Posebno dragocene su njegove besede u manastiru Ćelije, koje su uglavnom sačuvane na audio snimcima i predstavljaju pravo blago za srpski narod i pravoslavnu crkvu.
Otac Justin Popović upokojio se u Gospodu na dan svoga rođenja, na Blagovesti 1979. Ispraćen je svenarodno od mnoštva srpskog sveštenstva i naroda, od većeg broja pravoslavnih Grka, Rusa, Francuza, jer su ga mnogi, a naročito svetogorski monasi još za života smatrali svetiteljem.
Do danas već ima veliki broj ikona sa njegovim svetim likom u Srbiji. Svetogorski monasi i drugi pravoslavci napisali su mu i tropar, kondak i druge delove službe.
Njegov grob kraj manastirske crkve u Ćelijama postao je mesto pokloništva za mnoge pobožne duše, za pravoslavne širom Balkana, Evrope i Amerike. Blagodatna preporođajna čuda na njegovom grobu i po njegovim molitvama već su zabeležena, a 2010. godine Sveti arhijerejski sinod uveo ga je u kalendar Svetih srpske vascele pravoslavne Saborne crkve, posvetivši mu 14. jun, kada se slavi i Sveti Justin Mučenik i Filosof.
Vrati se na kategoriju Lokalne vesti
Vulgarni, uvredljivi i komentari u kojima se podstiče diskriminacija, mržnja ili nasilje, neće biti objavljeni. Mišljenja izneta u komentarima su privatna mišljenja autora komentara i ne predstavljaju stavove redakcije OK Radija.
