Lokalne vesti - Subota 30.09.2023 - 01:08
U Organizaciji Filozofskog fakulteta u Beogradu i Eparhije vranjske, u manastiru Svetog Prohora Pčinjskog, u ponedeljak i utorak, tačnije 2. i 3. oktobra, biće održan naučni skup „Novooslobođeni krajevi Srbije 1833 – 1878 – 1913“.
Foto Promo
Reč je o naučnom događaju izuzetnog nacionalnog značaja, posvećenog novooslobođenim krajevima Srbije u 19. i 20. veku.
S obzirom na to da je 2023. jubilarna godina oslobođenja i priključenja novih krajeva Kneževini/Kraljevini Srbiji, smatramo značajnim da ovim događajima posvetimo naučni skup, kažu organizatori.
Ove kalendarske godine navršava se 190 godina od priključenja šest nahija Kneževini Srbiji, 145 godina od oslobođenja današnje Južne Srbije i 110 godina od oslobođenja Stare Srbije.
- Pružila nam se jedinstvena prilika da jednovremeno obeležimo sva tri jubileja, te da ih zajednički, kao deo istog procesa, pojedinačno i uporedo posmatramo. Sličnih pokušaja u nauci do sada nije bilo.
Borba za oslobođenje i ujedinjenje srpskog naroda nije okončana Prvim i Drugim srpskim ustankom, već je nastavljena diplomatskim i oružanim putem, što je 1830. dovelo najpre do stvaranja autonomne, potom 1878. nezavisne Kneževine Srbije, koja je četiri godine kasnije uzdignuta na rang Kraljevine.
Uporedo sa tim tekao je postepen proces oslobođenja teritorija koje su ulazile u sastav srednjovekovne srpske države, okončan Balkanskim ratovima 1913. godine.
Naučni skup ima za cilj da što svestranije prikaže kako su se Kneževina i Kraljevina Srbija odnosile prema novim tekovinama i izazovima koje je teritorijalno širenje nosilo na spoljnopolitičkom i unutrašnjem planu, ali i da ukaže na ulogu pojedinaca, kako svetovnih, tako i duhovnih ličnosti, koji su radili na oslobođenju i priključenju novih krajeva matici.
Pravni okviri administrativnog, crkvenog i prosvetnog uređenja novih krajeva Srbije nakon njena tri proširenja, srazmerno su obrađeni u srpskoj istoriografiji.
Proces integracije teritorija pridobijenih prilikom teritorijalnih proširenja Srbije, u nauci su obrađeni delimično.
Mnoga pitanja ostala su i dalje otvorena – pre svega pitanje uspostavljanja administrativne, prosvetne i crkvene mreže u državni sistem Srbije i struktura činovničkog, prosvetnog i svešteničkog kadra u novim, u odnosu na stare krajeve; hramovna i struktura škola, stanje privrede, povezivanje saobraćajne mreže novih i starih teritorija; promene u strukturi naselja; izmene u verskoj i etničkoj strukturi stanovništva, te drugi demografski procesi.
Srpska istoriografija je posvetila pažnju pitanjima poput porasta finansijske, vojne i političke moći Srbije, uspostavljanja nove granične linije, pograničnim odnosima na novim granicama i zagraničnim aktivnostima, ali ne u dovoljnoj meri.
Uloga i značaj brojniih ličnosti koje su podržavale nacionalnu i kulturno-prosvetnu delatnost srpske države nije istražena. Naučni skup će biti idealna prilika da se mnoge praznine u istoriografiji popune - najavljuju istoričari.
OK Radio
Vrati se na kategoriju Lokalne vesti
