U fokusu - Četvrtak 16.10.2025 - 10:04
Eparhija vranjska obeležeava pola veka od svoje obnove, kao jedna od najmanjih eparhija u okviru Srpske pravoslavne crkve.
Foto: Ok Radio/S.Tasić
U utorak 28. oktobra počeće obeležavanje 50 godina od obnove Eparhije vranjske.
Sveti arhijerejski sabor Srpske pravoslavne crkve doneo je 30. maja 1975. godine odluku o obnavlјanju Pravoslavne eparhije vranjske, sa sedištem episkopa u Vranju.
U sastav ove eparhije ušla su i namesništva: Pčinjsko, sa sedištem arhijerejskog namesnika u Vranju, Masuričko-polјaničko, sa sedištem arhijerejskog namesnika u Vladičinom Hanu, Bosilјgradsko, sa sedištem arhijerejskog namesnika u Bosilegradu i Preševsko, sa sedištem arhijerejskog namesnika u Bujanovcu.
Obnovlјena eparhija se privremeno nalazila pod administrativnom i duhovnom vlašću episkopa Niške eparhije Jovana Ilića, a potom, posle smrti episkopa Jovana 1975. godine, pod vlašću novoizabranog episkopa niškog Irineja Gavrilovića, potonjeg srpskog patrijarha.
Sredinom 1978. godine, izabran je za prvog episkopa ove obnovlјene eparhije, od strane Svetog arhijerejskog sabora, Domentijan Pavlović, arhimandrit i rektor Bogoslovije Svetog Save u Beogradu.
Na sam dan ustoličenja novoimenovanog episkopa Vranjske eparhije, Domentijana, 24. septembra 1978. godine, završena je izgradnja episkopskog dvora i izvršeno osvećenje istoga.
Tako je nakon nešto manje od dve godine okončano delo koje je 15. decembra 1976. godine započeo vladika Irinej, onda episkop niški i administrator Vranjske eparhije, kada je položio kamen temelјac za izgradnju novog doma.
Plodan arhipastirski rad episkopa Domentijana bio je prekinut nenadanom smrću 2. jula 1983. godine, kada je stradao u udesu. Sahranjen je u vranjskoj Sabornoj crkvi, u severozapadnom delu hrama.
Do izbora novog episkopa Vranjske eparhije, njome je administrirao upravljao vladika Irinej.
Novi episkop Eparhije vranjske postao je dotadašnji episkop moravički, Sava Andrić. Za episkopa moravičkog hirotonisan je na Duhove 20. juna 1982. godine, a za episkopa vranjskog ustoličen je na Duhovski ponedelјak, 11. juna 1984. godine.
Nјegovo Visokopreosveštenstvo, Arhiepiskop i mitropolit vranjski Pahomije, bio je nastojatelj manastira Papraće u Bosni, Eparhija zvorničko-tuzlanska, u trenutku kada je izabran za episkopa vranjskog, 28. maja 1992. godine.
Tri meseca kasnije, 23. avgusta 1992. godine, hirotonisan je i ustoličen od strane Nјegove Svetosti Patrijarha Srpskog Gospodina Pavla i više arhijereja SPC.
Povodom pola veka obnove Eparhiej vranjske, 28. oktobra u večernjim satima, u Galeriji Narodnog univerziteta biće održana izložba „Starine Eparhije vranjske“.
U sredu 29. oktobra u istom prostoru biće promovisana izdanja Eparhije, dok će 30. biti predstavljen „Šematizam Eparhije“ i početi dodnevni Monaški sabor u manastiru Sveti Prohor Pčinjski.
Monaško sabranje svake godine organizuje pravoslavna Eparhija vranjska, uz pomoć Svetog manastira Hilandara, pod pokrovitelјstvom Svetog Arhijerejskog Sinoda Srpske Pravoslavne Crkve.
Ovogodišnjem Svetoprohorskom monaškom sabranju prisustvovaće oko stotinu učesnika.
U skladu sa međucrkvenim karakterom sabora, pored predavača iz manastira, koji su pod jurisdikcijom Srpske Pravoslavne Crkve, učestvovaće i predavači iz Rusije, Grčke, Engleske, Rumunije, Severne Makedonije, Crne Gore, Argentine i Gvatemale.
Poslednjeg dana oktobra u manastiru Sveti Prohor Pčinjski, u okviru sabora, biće održano i praznično bdeinje.
Sutradan od devet sati počinje praznična Liturgija u manastiru, a u 18 sati u Sali Pozorišta “Bora Stanković”, biće održana svečana akademija.
Nakon toga, 2. novembra u Sabornom hramu Svete trojice, služiće se svečana Liturgija.
Iako je jedna od najmanjih eparhija u SPC, Eparhija vranjska se može pohvaliti brojnim svetinjama koje su poznate i izvan njenih okvira.
Njen značaj je dodatni i u tome jer se nalazi u trouglu, sa jedne strane uz granice Bugarske i Makedonije, a sa druge uz administrativnu liniju sa Kosovom i Metohijom.
Sa njenom obnovom, počelo je i duhovno pravoslavno obnavlljanje na ovim prostorima.
Ovaj medijski sadržaj sufinansiran je sredstvima iz budžeta grada Vranja. Stavovi izneti u podržanom medijskom projektu, nužno ne odražavaju stavove organa koji je dodelio sredstva.
Ok Radio
Vrati se na kategoriju U fokusu
